یکی از مهمترین عناصر دکوراسیون در هر خانه، فرش است. فرش‌ها، به خصوص فرش‌های دستباف ایرانی، یک اثر هنری محسوب میشوند و نقش‌ها و انواع مختلفی دارند که هر یک سبک و حال و هوای خاصی در خانه ایجاد می‌کنند. این تنوع در بسیاری موارد موجب سردرگمی خریداران و در نهایت انتخاب فرش‌های نامناسب میشود.
بیشتر افراد به فروشگاه‌ها مراجعه و با توجه به بودجه خود بهترین فرش را انتخاب می‌کنند. نکته‌ای که معمولا فراموش میشود این است که هر فرشی، هر چقدر هم که زیبا و باکیفیت باشد، مناسب هر خانه‌ای نیست و انتخاب فرش مناسب، اصول و قواعدی دارد.
فرش باید با توجه به نوع دکوراسیون انتخاب شود و کاربری آن از پیش تعیین شده باشد. فرشی که برای اتاق پذیرایی انتخاب میشود با فرش اتاق خواب از لحاظ جنس و طرح متفاوت است. با هم به بررسی نکاتی می‌پردازیم که لازم است در هنگام انتخاب فرش برای منزل به آنها دقت شود.
چه زمانی فرش را انتخاب کنیم؟
اولین نکته در هنگام انتخاب فرش زمان خرید آن است. اگر قصد تغییر دکوراسیون یا خرید جهیزیه دارید، اولین وسیله‌ای که باید تهیه کنید فرش است. فرش دلخواه خود را با توجه به فضای خانه و اتاق‌ها بخرید و سپس دیگر وسایل را با آن هماهنگ کنید. این کار طراحی دکوراسیون را آسان‌تر میکند. در این صورت از قبل سبک خانه خود را تعیین کرده‌اید. حتی میتوانید با توجه به طرح فرشی که خریده‌اید المان‌های مختلفی را به دکور خانه خود اضافه کنید.
انتخاب جنس فرش
فرش‌ها جنس‌های مختلفی دارند. فرش‌های ماشینی معمولا از جنس آکریلیک، پلی پروپیلن و پلی‌استر با ترکیبی از این‌ها هستند. هر یک از این جنس‌ها ویژگی‌ها مزایای خاص خود را دارد.
- به لحاظ دوام و حفظ شکل ظاهری، آکریلیک بهترین جنس محسوب میشود.
- پلی پروپیلن رنگ‌پذیری بالایی دارد و به همین دلیل تنوع رنگ در این نوع فرش‌ها بالا است.
- فرش‌های پلی‌استر یا ابریشم مصنوعی، تنوع رنگ و طرح بالا و پرزدهی کمتری دارند.
فرش‌های دستباف نیز به دو دسته ابریشمی و پشمی تقسیم میشوند.
- فرش‌های ابریشمی بافت ریزتر، ظرافت بیشتر و طبیعتا قیمت بالاتری نسبت به فرش‌های پشمی دارند.
- فرش‌های پشمی قیمت پایین‌تر و ظرافت کمتری دارند اما زیبایی خاص فرش‌های دستباف در این نوع نیز دیده میشود.
انتخاب فرش و جنس آن با توجه به بودجه‌ای که در نظر گرفته‌ایم صورت می‌گیرد. فرش‌های مرغوب قیمت بالایی دارند. با این حال باید توجه داشته باشیم که فرش یکی از مهمترین عناصر خانه ما است. بهتر است به جای خرید جنس‌های ارزان‌قیمت که پس از مدتی شکل و فرم خود را از دست میدهند، مدت بیشتری پس‌انداز کنیم و فرشی بخریم که دوام بیشتری داشته باشد.
برای انتخاب جنس، باید به محیطی که از فرش استفاده می‌کنیم نیز توجه داشته باشیم. در این مرحله اصطلاح «پا خور فرش» مطرح میشود. مقاومت فرش‌ها در برابر رفت و آمد با هم متفاوت است.
- فرش‌هایی که بافت ظریف و لطیف دارند برای فضاهایی مانند اتاق خواب که رفت و آمد کمتری در آن صورت می‌گیرد مناسب‌تر هستند.
- برای فضاهایی مانند نشیمن که پر رفت و آمد محسوب میشوند می‌توان از مدل‌های ضخیم و بادوام استفاده کرد.
هنگام انتخاب جنس فرش به قابلیت شست‌وشوی آن توجه کنید. این مسئله به خصوص برای خانواده‌هایی که فرزند کوچک یا حیوان خانگی دارند، یا در شهرهای بزرگ و آلوده زندگی می‌کنند اهمیت دارد.
- لکه‌های چرب به سختی از روی فرش‌های پلی استر پاک میشود.
- فرش‌های آکریلیک قابلیت شست‌وشوی بالایی دارند و با قرار گرفتن در معرض آب و آفتاب زیبایی خود را از دست نمی‌دهند.
انتخاب طرح فرش
امروزه فرش‌ها تنوع بسیاری در طرح دارند. قبل از خرید فرش باید تصمیم بگیرید که چه نوع دکوراسیونی برای خانه خود میخواهید. انتخاب فرش برای منزل با توجه به سبک دکوراسیون صورت می‌گیرد.
- اگر به فضاهای مدرن و معاصر علاقه دارید، باید فرش‌های مدرن را انتخاب کنید. این فرش‌ها طرح‌های ساده‌تری نسبت انواع کلاسیک دارند.
- اگر فضاهای کلاسیک و یا حتی تلفیقی را دوست دارید، میتوانید از فرش‌هایی با طرح سنتی استفاده کنید. این فرش‌ها معمولا نقش‌های ریز و شلوغ‌تری دارند که به فضا حالتی از گرما و نشاط می‌بخشند.
- به نسبت فرش‌های مدرن، معمولا در انواع کلاسیک رنگهای بیشتری به کار می‌رود.
- با یک طراحی هوشمندانه، می‌توان فرش‌های کلاسیک را با مبلمان و وسایل مدرن تلفیق و حس و حال متفاوت و متعادلی در فضا ایجاد کرد.
- برای انتخاب طرح فرش باید به فضای اتاق نیز توجه شود. فرش‌هایی که طرح‌های شلوغ و ریز داشته باشند، برای فضاهای کوچک مناسب نیستند. این طرح‌ها فضا را شلوغ و کوچک نشان میدهند.
- اگر مبلمان پر نقش و نگار داشته باشید، باید فرش‌های ساده‌تری انتخاب کنید زیرا در کنار هم قرار گرفتن طرح‌هایی با جزئیات فراوان، چشم را خسته میکند.
انتخاب رنگ فرش
در هنگام انتخاب رنگ فرش، باید به نکات متعددی توجه کرد.
- اولین مسئله مهم در انتخاب رنگ فرش، اندازه اتاق است.
- برای فضاهای کوچک فرش‌هایی با رنگهای روشن و خنثی مناسب‌تر هستند. رنگهایی مانند بژ، طوسی و خاکستری، سفید و … .
- رنگهای خنثی دست شما را در انتخاب مبلمان نیز باز می‌گذارند. این رنگ‌ها را به راحتی می‌توان با رنگهای دیگر ست کرد.
- اگر فضای اتاق بزرگ باشد، می‌توان از فرش‌هایی با رنگ گرم استفاده کرد.
- رنگهای گرم برای اتاق نشیمن و آشپزخانه مناسب‌تر هستند. زیرا به فضا حس نشاط و سرزندگی میدهند.
- برای اتاق خواب بهتر است از رنگهای روشن و خنثی استفاده شود. رنگهایی مثل سفید و سبز که فضا را آرامش‌بخش می‌کنند.
- رنگ کف‌پوش‌ها هم در انتخاب رنگ فرش تأثیرگذار است.
انتخاب فرش منزل با توجه کفپوش
این روزها انواع مختلفی از کفپوش وجود دارد اما فرش‌ها روی بسیاری از آنها سر می‌خورند! برای پیشگیری از این مسئله، گاهی اوقات از چسب استفاده میشود. چسب ممکن است به کفپوش یا بافت فرش آسیب برساند. وسایلی که با عنوان ترمز فرش در بازار وجود دارند نیز کارایی چندانی ندارند. یک راه حل ساده، استفاده از موکت به عنوان کفپوش است.
- برای داشتن یک طراحی دکوراسیون زیبا، نیازی به کف‌پوش‌های گران‌قیمت نیست. میتوانید از موکت استفاده کنید.
- موکت‌ها انواع و رنگهای مختلفی دارند که می‌توان آنها را با رنگ و طرح فرش ست کرد. خوبی دیگر موکت این است که با قرار گرفتن زیر فرش و افزایش ضخامت آن، کف خانه را نرم و حتی گرم‌تر میکند.
- روش دیگر استفاده از یک فرش کنفی بزرگ است. کف اتاق را با یک فرش کنفی بزرگ با رنگ خنثی مثل بژ بپوشانید و روی آن یک قالیچه کوچک طرح‌دار بیاندازید.
- جنس کفپوش اتاق هرچه که باشد، موکت، سرامیک، پارکت چوبی و …، می‌توان با ترکیب رنگ آن با رنگ فرش، طرح زیبایی ایجاد کرد.
- با قرار دادن یک قالی روشن روی کف‌پوشی تیره و بر عکس، کنتراست چشم‌نوازی ایجاد میشود.
انتخاب اندازه فرش
انتخاب اندازه فرش اهمیت بسیاری دارد. یکی از اشتباهات رایج در طراحی دکوراسیون، قرار دادن یک قالیچه کوچک در میان مبل‌ها و کاناپه‌ها است. این کار اتاق را نامنظم نشان میدهد.
- اندازه فرش را طوری انتخاب کنید که حداقل تا زیر پایه اول مبلمان برسد. به طوری که وقتی روی مبل می‌نشینید پا روی فرش قرار گیرد.
- اندازه فرش اتاق خواب را به گونه‌ای انتخاب کنید که مقداری از آن زیر تخت برود. بهتر است پس از بیدار شدن از خواب و پایین آمدن از تخت، پاها با فرش برخورد کنند نه زمین سفت و سرد.
- از پدید آمدن فاصله میان یک فرش با دیوار و یا فرش‌های دیگر نترسید! این اتفاق اتاق شما را بزرگتر نشان میدهد.
- فرشی که زیر میز غذاخوری قرار می‌گیرد باید به اندازه‌ای بزرگ باشد که همه پایه‌های میز و صندلی‌ها را پوشش دهد. ضمنا باید توجه داشت که وقتی صندلی‌ها عقب کشیده میشوند، تمامی پایه‌ها روی فرش قرار داشته باشند.
از چند تکه فرش استفاده کنیم؟
استفاده از چند قالیچه کوچک برای اتاق‌ها پدیده چندان رایجی نیست حداقل در ایران؛ با این حال میتوانید به این گزینه نیز فکر کنید. این کار باید با خلاقیت و دقت صورت گیرد.
- چند قالیچه کوچک با رنگ و طرح‌های متناسب انتخاب کنید و در قسمت‌های مختلف اتاق قرار دهید. این کار به خصوص برای اتاق‌های پذیرایی بزرگ مناسب است.
- جابه‌جایی و شست‌وشوی فرش‌های کوچک آسان‌تر است.
- اگر فرزند کوچک یا حیوان خانگی دارید، احتمال کثیف شدن فرش در منزل شما زیاد است! بنابراین بهتر است فرش‌هایی را انتخاب کنید که به راحتی جابه‌جا و شسته میشوند.
استفاده از گبه و گلیم به جای فرش
گلیم‌بافی در ایران و به خصوص در میان عشایر، سابقه‌ای طولانی دارد. گلیم‌ها را معمولا با نخ‌هایی از جنس پشم و با رنگهای طبیعی می‌بافند. طرح‌ها و نقش‌های گلیم با فرش تفاوت دارد و ساده‌تر است. در گذشته گلیم را به عنوان زیرانداز، وسیله‌ای تزئینی برای دیوار و روانداز چهارپایان استفاده می‌کردند اما این روزها پای این دست‌سازه هنری به خانه‌های مدرن نیز باز شده است. گبه نیز نوع دیگری از زیرانداز دستباف است که پودهای بیشتر و پرزهای بلندتری دارد و همین باعث نرمی و لطافت بیشتر آن میشود.
- گلیم‌ها و گبه‌ها طرح‌ها و رنگهای بسیار زیبایی دارند و حسی از آرامش و دنج بودن به فضا می‌بخشند.
- شما میتوانید در برخی قسمت‌های خانه از این موارد به جای فرش استفاده کنید. مثلا اگر یک اتاق نشیمن کوچک با مبلمان مدرن و رنگهای روشن دارید، استفاده از یک گلیم دستباف به سادگی فضا را گرم و بانشاط میکند.
- از گلیم‌ها و گبه‌های کوچکتر نیز میتوانید برای اتاق خواب استفاده کنید.
- تلفیق طرح‌های دستباف سنتی با مبلمان و دکوراسیون مدرن زیبایی خانه را افزون خواهد کرد.
جمع‌بندی
- فرش را قبل از خرید دیگر وسایل خانه انتخاب کنید.
- پیش از خرید فرش، از جنس و ویژگی‌های آن آگاهی پیدا کنید.
- هنگام خرید فرش بهتر است، مبلغ بیشتری صرف کنید تا پس از مدتی با تغییر رنگ و شکل آن مواجه نشوید.
- طرح فرش را با توجه به سبک دکوراسیونی که دوست دارید انتخاب کنید.
- فرش‌های کلاسیک را می‌توان با المان‌های خانه‌های مدرن ترکیب کرد.
- بهترین رنگ فرش برای هماهنگی با دیگر اجزای خانه، رنگ خنثی است.
- فرش‌هایی که رنگ گرم داشته باشند به محیط حس گرم و دنجی می‌بخشند.
- رنگهای گرم و با نشاط برای اتاق نشیمن و آشپزخانه مناسب هستند و بهترین رنگ فرش برای اتاق خواب، رنگی ملایم و روشن مانند سبز یا بژ است.
- رنگ فرش باید با رنگ کفپوش اتاق‌ها هماهنگ باشد.
- فرش نباید بیش از اندازه کوچک یا بزرگ باشد.
- پایه‌های اول مبل‌ها باید روی فرش قرار بگیرند.
- می‌توان به جای یک فرش بزرگ از چند قالیچه کوچک استفاده کرد.
- گلیم و گبه جایگزین مناسبی برای فرش در برخی اتاق‌ها هستند.
- فرش اتاق کودک باید سبک و در برابر شست‌وشوی زیاد مقاوم باشد.
- برای اتاق کودک از فرش‌هایی استفاده کنید که پرزدهی کمتری داشته باشند.
